İklim değişikliğinin etkilerini daha da hissettiğimiz bir dönemde, önce pandemi ardından da Ukrayna-Rusya Savaşıyla ortaya çıkan krizler, tarımın ve gıda güvenliğinin, vazgeçilmez olduğunu bir kez daha göstermiştir. Bunun bilincinde olan ülkeler, tabii kaynakları korumak, toprağı, suyu yönetmek ve tarımda sürdürülebilirliği sağlamak için tedbir almaktadır. Gıda güvenliğini sağlamaya yönelik kapsamlı çalışmalar yapılırken sadece üretim ve verimliliğe değil, elbette gıda tüketimine de odaklanmalıyız.
Gıda israfı; sosyal, ekonomik ve çevresel sorunlar başta olmak üzere çok boyutlu bir meseledir. Dünya genelinde, her yıl, üretilen gıdanın üçte biri kayba uğramakta ya da israf edilmektedir. FAO'nun Dünyada Gıda Güvenliği ve Beslenme 2021 Raporu'na göre; bir yılda israf edilen gıda miktarı 1,3 milyar tondur. Sadece bu kaybın büyüklüğü bile, israfla mücadelenin önemini göstermektedir.
Türkiye, israfın azaltılması için uluslararası ölçekte yapılan çalışmalarda öncü olmuştur. Tarım ve Orman Bakanlığımız, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) iş birliğiyle gıda kayıpları ve israfının azaltılmasına yönelik olarak "Gıdanı Koru-Sofrana Sahip Çık" isimli büyük çaplı, uluslararası bir kampanyayı 20 Mayıs 2020 tarihinde başlatmıştır.
Kampanya ile Tarım ve Orman Bakanlığı ve FAO; gıda kayıpları ve israfı konusunda gerek ulusal gerekse uluslararası düzeyde mücadele etmeyi, ilgili tüm tarafları bilinçlendirerek toplumsal farkındalık düzeyini artırmayı hedeflemektedir. Ayrıca Türkiye'de gerçekleştirilen iyi uygulama örneklerinin uluslararası alanda model haline getirilmesi amaçlanmaktadır.
"Gıdanı Koru-Sofrana Sahip Çık" kampanyası kapsamında; tüketicilerin gıdalarını nasıl koruyacakları, alışverişe planlı çıkmaları, gıda artıklarının yeniden işlenerek gıda dışında başka ürünlere dönüştürülmesi gibi birçok konuda farkındalık çalışmaları yapılmıştır.
Kamu ve özel sektördeki kurumların, gıda artıklarının yeniden değerlendirilmesine yönelik proje geliştirmeleri teşvik edilmiştir.
Ayrıca Bakanlığımızca, 9 Ağustos 2022 tarihinde, Yemlerin Piyasaya Arzı ve Kullanımı Hakkında Yönetmelik değiştirilerek lokanta, otel, fabrika gibi toplu yemek tüketim yerleri ile hazır gıda üretim işletmelerindeki gıda artıklarının hayvanlar için yeme dönüştürülmesinin de önü açılmıştır. Böylece 18 milyon ton gıda artığının yeniden değerlendirilmesine imkân sağlanmıştır.
Bakanlık olarak paydaşlarımızla birlikte gıda kayıplarının ve israfının önlenmesine yönelik olarak ülkemizde ve uluslararası alandaki çalışmalarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz. Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü vesileyle vatandaşlarımıza gıda üretiminde ve gıdanın topraktan sofraya serüveninde, ne emekler harcandığını bilerek, gıdaların asla israf edilmemesi çağrısında bulunuyor ve bir kez daha tekrarlıyorum: Gıdanı koru, sofrana sahip çık.
